درسال های گذشته با افزایش تعداد علاقه مندان به ماهیگیری ورزشی و توسعه وبسایت ها و شبکه های اجتماعی، طیف وسیعی از اطلاعات گوناگون پیرامون روش های صید ماهی قزل آلا در رودخانه ها و دریاچه ها منتشر شده است اما به عنوان یک علاقه مند و راهنمای گردشگری ماهیگیری همیشه نکات مهمی را برای پیمایش مجاور رودخانه ها به شرکت کنندگان در برنامه ها متذکر می شوم که طی تجربه شخصی آن ها را به دست آوردهام و در جایی این اطلاعات را پیدا نخواهید کرد.
1- هیچگاه تنها به سفر های ماهیگیری و طبیعت گردی نروید
اولین و مهمترین نکته برای هر سفر ماهیگیری و یا طبیعت گردی حفظ سلامت و ایمنی ماهیگیر است. میدانم که بسیاری از ماهیگیران در شروع سفر و یا لحظه شروع پیمایش و صید ماهی بسیار هیجان زده هستند و این ممکن است موجب شود نکات مهم برای حفظ سلامت خود را فراموش کنند. اما باید در نظر داشته باشیم که سفر به طبیعت ذاتاً خطرناک است و اگر با بی توجهی و هیجان زدگی همراه شود می تواند خطرهای آن را چندین برابر کند.
هیچگاه تنها و بدون اطلاع دیگران حتی به ساده ترین سفر های ماهیگیری و طبیعت گردی نروید. این شاید نکته ساده ای به نظر بیاید اما شاید مهمترین و با اهمیت ترین آن ها باشد. باور کنید یک سفر ساده حتی در محیط نیمه شهری نیز می تواند خطرناک باشد و عدم اطلاع اطرافیان از محل سفر شما میتواند موجب آسیب جدی و یا مرگ شود.
خیلی سال پیش یکی از دوستان کوهنوردم از کوه صفه اصفهان که یک کوه مجاور شهر و دم دستی برای تفریح به شمار می رود قصد صعود کرده بود و تنها و بدون اطلاع از مسیری غیر معمول اقدام به صعود از آن نموده بود. در مسیر و طی اتفاقی به زمین خورده بود و یکی از پاهایش شکسته بود. متاسفانه در آن محل گوشی تلفن همراه خط دهی نداشته و موفق نشده بود با اورژانس تماس بگیرد و هیچ کس را هم در محل ندیده بود.
از این رو مجبور شده بود تا محلی که اولین عابر را دیده بود خود را کشان کشان برساند و این امر چنان آسیبی به شریان ها و بافت های پا زده بود که ابتدا پزشک ها تصمیم به قطع کردن پا داشتند که خوشبختانه با فرایند بسیار طولانی و بعد از چند عمل جراحی این اتفاق نیفتاد و پای شکسته دوستم بهبود پیدا کرد.
قطعا اگر حداقل یک نفر همراه داشته باشید در صورت بروز چنین اتفاقاتی شاید خیلی ساده تر و بدون ایجاد چنین بحران هایی بتوانید مشکل را رفع کنید. متاسفانه حدود سال 1400 خبر رسید که یکی از ماهیگیران در منطقه کردستان پس از سفر به یکی از رودخانه ها مفقود شده است و هیچ کس خبر دقیقی از محل ایشان نداشت. قطعا حضور همراه میتواند حتی در مواقعی جان شما را نجات دهد.
حتی اگر با گروه و همراه به سفر می رود به اعضای خانواده و آشنایان محل دقیق سفر و مسیر را اطلاع دهید. همیشه کسانی بجز همراهان شما باید از محل سفر شما اطلاع داشته باشند و تا حد امکان در محل های نا آشنا لوکیشن محل اقامت خود را برای خانواده خود ارسال کنید.
2- در پیمایش و کمپ ماهیگیری همیشه از هم اطلاع داشته باشید
اگر با گروه و یا جمع دوستان اقدام به سفر کرده اید باید بدانید که شرط کمک در صورت بروز خطر این است که اعضای گروه شما از محل حضورتان اطلاع داشته باشند. مثلا اگر اقدام به پیمایش در مجاور رودخانه می کنید باید همیشه حدودی از محل حضور دوستان خود اطلاع داشته باشید. در اغلب مواقع ماهیگیران برای حفظ سکوت در ماهیگیر از هم کمی فاصله میگیرند، این فاصله نباید موجب شود که شما از هم گروهی خود بی اطلاع شوید.
اگر به هر شکلی از مسیر میخواهید خارج شوید حتما به نفر قبلی و یا بعدی خود اطلاع دهید. در محیط های پر درخت شما به راحتی می توانید از چشم هراهان خود ناپدید شوید. اگر قصد استقرار و قلاب انداختن در پشت درخت یا سنگ بزرگی دارید حتما این موضوع را به یکی از همراهان خود اطلاع دهید.
حتی در کمپ ماهیگیری ثابت دور شدن شما از گروه و عدم اطلاع افراد از محلی که به آنجا می روید میتواند خطر ساز باشد. توصیه میکنم که برای سفر های مخصوصا خانوادگی حتما چادر دستشویی همراه داشته باشید تا نیاز به طی مسافت و دور شدن از محل کمپ برای خانم ها و بچه ها نباشد.
3- از سلامت خودرو خود اطمینان حاصل کنید
اغلب ما با خودرو های شخصی اقدام به سفر میکنیم. در نظر داشته باشید که در سفر های ماهیگیری خودرو شما تحت فشار بار لوازم کمپ و ماهیگیری، مسیر های احتمالا طولانی و رانندگی در مسیر های خاکی و آفرود است. یک مشکل کوچک که در محیط شهری به راحتی حل می شود میتواند در محیط های طبیعی برای شما هزینه و مشکلات زیادی ایجاد کند.
در یکی از سفر های خودم بعد از رانندگی در میسر پر شیب خاکی و بعد از بازگشت از ماهیگیر متوجه شدیم که یکی از لاستیک ها پنچر شده و زاپاس هم فرسوده بود. مجبور شدیم با لاستیک زاپاس پنجر و به زحمت تا مسیر آسفالت رانندگی کنیم و بعد لاستیک پنچر شده را با کمک یک راننده محلی تا الوین روستا برسانیم و خلاصه که تا رفع چنین مشکل کوچکی حسابی به زحمت افتادیم. حتما قبل از سفر خودرو خود را چک کنید و اطمینان حاصل کنید که تا حد امکان سالم و بدون عیب است.
اگر از باطری خود برای روشنایی در طول شب استفاده میکنید باید بدانید که استفاده از برق باطری تا انتها ی آن بویژه برای باطری های کار کرده موجب می شود که میله های سربی درون آن جدا شده و پس از آن دیگر شارژ نمیگیرد. پس حتما اگر در مجاور خودرو هستید و باطری شما نو نیست هر چند ساعت یک بار استارت بزنید و در صورتی که باطری را از خودرو باز کرده اید توجه به میزان مصرف خود از باطری داشته باشید.
4- از روحیات جوامع محلی اطلاع پیدا کنید
قبل از سفر تا حد امکان با ماهیگیران و افراد محلی آن منطقه ارتباط برقرار کنید و تلاش کنید با راهنمای محلی به مناطق بکر سفر کنید. حضور یک نفر آشنا به زبان و فرهنگ محلی مناطق می تواند شما را از تنش و درگیری بیمورد دور کند. البته اغلب نقاط ایران مردم مهمان نواز هستند و حتی به افراد غریبه در زمینه های مختلف کمک می کنند اما در برخی مناطق افراد محلی به صید ماهی از مجاورت اسخر های پروش ماهی و حتی رودخانه ها حساس هستند و شاید این برای شما مشکل ساز شود.
در صورت به وجود آمدن هرگونه مشکل و تقابل با افراد محلی در قدم اول تلاش کنید با روی خوش و دادن هدیه های کوچک مثل ماهی صید شده، خوراکی و حتی سیگار تنش را کم کنید و از در دوستی با افراد محلی پیش بروید. اما در صورت عدم کنترل بر روی تنش های احتمالی در نظر داشته باشید که یافتن چند غریبه در نقاط بکر برای افراد محلی اصلا سخت نیست و تمام تلاش خود را بکنید که تنش را کاهش دهید و یا محل را ترک کنید. گرفتن یکی دو ماهی از مجاورت خروجی و یا ورودی مراکز پروش قزل آلا اصلا ارزش درگیری و تنش با مالکین و پرسنل را ندارد.
5- آب و هوا و بارش ها را قبل از سفر چک کنید.
امکان ندارد شخصا قبل از سفر به محلی آب و هوا و بارش های محلی و سرعت باد را چک نکنم. یک نسیم ساده و یک باران دل انگیز که در سطح شهر موجب شادی و طراوت می شود می تواند در محیط طبیعی برای شما مشکل ساز شود. راحت ترین راه چک کردن آب و هوا از طریق گوگل است. کافی است عبارت آب و هوا + محل مورد نظر را در گوگل چک کنید. گوگل با استفاده از اطلاعات سایت weather.com حداکثر و حد اقل دما، بارش و سرعت باد را به شما نشان می دهد.
اگر دما در منطقه بالا است حتما برای ساعات گرم روز به فکر سرپناه باشید. یک سایه بان کوچک و یا اقامتگاه بوم گردی و حتی سایه درخت میتواند کمک شایانی بکند. در ماهیگیری در ساعات خیلی گرم و سرد زیاده روی نکنید. همیشه به یاد داشته باشید که شما برای تفریح به ماهیگیری رفته اید و یک گرمازدگی کوچک می تواند که برنامه سفر شما را خراب کند.
در کمپ ها همراه داشتن تکه های بزرگ پلاستیک ضخیم که به راحتی تا و جمع می شود در بسیاری از مواقع بشدت کارساز است. نه تنها می توانید از آن ها در زیر چادر برای عدم نفوذ رطوبت استفاده کنید بلکه کافی است که چادر خود را در شب و هنگام بارندگی با این پلاستیک های بزرگ بپوشانید. چادر پوشانده شده با پلاستیک های گلخانه ای در مقابل بارش بشدت مقاوم تر است و در ساعات سرد شب به حفظ گرما در چادر خیلی کمک می کند.
در کمپ های سرد همراه داشتن کیسه آب گرم خیلی به شما کمک می کند. کافی است یک کیسه آب گرم را با آب جوش پر کنید و داخل کیسه خواب با خود همراه ببرید. تا ساعت ها به گرم نگاه داشتن شما کمک می کند. اگر کیسه آب گرم همراه ندارید میتوانید از بطری های یک بار مصرف نوشابه نیز به این منظور استفاده کنید.
باد مخصوصا در کمپ ها بسیار مشکل ساز است. سایه بان و چادر های خود را خوب ببندید. همچنین در 4 گوشه چادر خود کوله و وسایل سنگین را قرار دهید تا در صورت کنده شدن میخ ها همچنان محکم روی زمین بماند.
از بارش های ناگهانی بویژه در بهار و تابستان غافل نشوید. گاهی شما در یک روز آفتابی با سیل های سهمگینی مواجه می شوید که بارش های آن در بالادست اتفاق افتاده. هوشیار باشید، مخصوصا در ماهیگیری مجاور رودخانه شما بشدت به سیل در منطقه اسیب پذیر هستید چون رودخانه ها در پایین ترین سطح محدوده شما قرار گرفته و یک بارش ناگهانی شدید بسرعت می تواند مجاور رودخانه ها را تبدیل به محل های خطرناکی بکند.
در کمپ ها بخصوص اگر در شیب کمپ می زنید به محل عبور آب در صورت بارش ها توجه کنید. می توانید به راحتی با نگاه به سطح روی زمین محل عبور آب را در گذشته پیدا کنید. در صورت بروز باران دقیقا از همین محل ها مجددا آب عبور خواهد کرد. از این محل ها تا حدامکان دور بمانید حتی اگر پیشبینی از بارش در منطقه وجود ندارد.